Zie mijn vertaling geplaatst op 20 juni van jullie televisieoptreden.

Hallo Nelly en Frans,

In een eerdere reactie (12 juni) heb ik wat tips gegeven om de nacht door te komen. Handig als jullie de slaap niet kunnen vatten. Pak een woordenboek en/of vertaalcomputer en voer wat (taal)transformaties uit.

Jullie hadden nog wat voorbeelden daarvan tegoed. Eén voorbeeld heb ik al gegeven: de NCN-transformatie van jullie verslag van de tocht van St Germain les Viergnes naar Brive (13 juni). Opmerkelijk was dat in die NCN-transformatie twee keer sprake was van seksueel overdraagbare ziekten.

Laten we als tweede voorbeeld de stichtelijke woorden nemen waarmee de Franciscaner monnik jullie uitgeleide deed, vlak voor jullie vertrek uit Brive naar Turenne (15 juni). De monnik zei letterlijk:

“(Que) Saint Antoine vous accompagne sur la route et illumine votre chemin, au nom du Père, du Fils et du Saint-Esprit.” De “Que” aan het begin, daar ben ik niet zeker van. Ik heb hem niet gehoord, maar zo’n aanvoegende wijs staat wel aardig. Die doe ik er dus maar bij.

De voor de hand liggende transformatie voor deze tekst is FBSGN, ofwel Frans-Baskisch-Spaans-Gallicisch-Nederlands, de talen waarmee jullie en route worden geconfronteerd.
De B is onzeker, maar voor het geval jullie een stukje Baskenland meepikken zit die er toch bij.

Ik bespaar jullie de tussenstappen, maar het resultaat van FBSGN is:

"De San Antonio op de weg met jou en licht je weg, Vader, Zoon en Heilige Geest in de naam."

Als je “Que” weg laat in de oerzin, verandert er maar weinig. Het eindresultaat wordt dan:

" San Antonio op de weg met jou en licht je weg, Vader, Zoon en Heilige Geest in de naam.”

Wat leert deze transformatie? Die leert dat de zegenspreuk van de Franciscaner monnik goed bestand is tegen herhaalde computervertalingen. Want al klinkt de FBSGN-getransformeerde boodschap misschien wat eigenaardig, de betekenis blijft toch duidelijk. Kennelijk heeft God, toen Hij de mensheid strafte met de Babylonische spraakverwarring, al rekening gehouden met Google Translate. Eigenlijk ook wel logisch, want voor Hem is duizenden jaren vooruit kijken een peule(n?)schil. Hij heeft de talen zo gekozen dat bij het gebruik van toekomstige vertaalprogramma´s religieuze teksten behoorlijk stabiel blijven.

Deze hypothese (zojuist bedacht) heb ik getest met vertalingen naar minder verwante talen, zoals het Hebreeuws (FHN), het Arabisch (FAN), het Swahili (FSwN). Dat levert op:

FHN - "Wat St. Anthony op de weg met u en lichten je pad, naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest."
FAN - "Wat St. Anthony op de weg met u en verlicht je pad, naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest."
FSwN - "Wat is St. Anthony op de weg met u en verlicht je pad, in de naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest."

De voorbeelden hierboven laten zien dat een omweg via een taal van lieden die minder affiniteit hebben met de Heilige Drievuldigheid, toch nog steeds een prima zegen oplevert. Iets minder goed gaat het met de FTN-transformatie (Frans-Telugu-Nederlands). Dat leidt tot :

"Wat je doen met de Road in St. Anthony en de Vader, Zoon en Heilige Geest in de naam van je weg is opgelost."
God laat kennelijk ook wel eens een steekje vallen. Een bovendien: wie spreekt er nou Telugu?

Ik wou ook nog het resultaat te laten zien van transformaties van de tekst van de Telecommunicatiewet. Met die wet heb ik in mijn werk te maken. Maar ik bedacht dat een argeloze buitenstaander het verschil tussen echte tekst en bewerkte tekst toch niet zou merken. Hij zou beide teksten even onbegrijpelijk en even lachwekkend vinden. Die transformatie laat ik dus zitten. Daarvoor in de plaats een alternatieve transformatie: deze laatste alinea op zijn Haags.

Ik wâh auk nog ut reisultaat te late zien van transformasies van de teks van de Teilecommunicasiewet. Met die wet heppik in mèn werk te make. Maah ik bedach dat een argelauze bâhtenstaandâh ut veschil tusse de echte teks en de bewerkte teks toch nie zâh merke. Hè zâh bède tekste effe onbegrèpelijk en effe lachwekke vinde. Die transformasie laat ik dus zitte. Daarvoâh in de plaats een altenatieive transformasie deize laaste alineâ op zèn Hââgs.

groet,
Dan